Küçük ak gerdanlı ötleğen, 11-13 cm boylarında, küçük ve kısa kuyruklu bir ötleğendir. Gri bir sırta, beyazımsı alt kısımlara, beyaz bir boyun ile koyu gri kulak örtüsü olan gri bir başa sahiptir. Gagası kısa, koyu mavi gri tabanlı olup, gri ya da kahverengi irise sahiptir. Çoğu tipik ötleğenin aksine cinsiyetler arası farklar belirgindir.
Küçük ak gerdanlı ötleğen dağ yamaçlarındaki dağınık çalılıklarda, bodur ağaçlarda ve açık ormanlık alanlardaki makilik ve orman altı bitkilerinde yaşarlar. Tarla ve parklardaki olgun çalılık sıraları, genç kozalaklı ağaçlar, böğürtlenli çalılıklar içinde ürerler. Yoğun çalılıklar içinde kuluçkalarlar ve yuvaları çalılık ya da böğürtlen çalılıkları içinde olur. Diğer ötleğenler gibi böcekçildir ancak yumuşak bitki ve dutla da beslendiği görülmüştür.
Küçük ak gerdanlı ötleğen lokal bir kuştur ancak Türkiye’yi yazın ziyaret eder. Geçiş sırasında yaygın olarak görülür. Türkiye’nin batı kısımlarında ise zaman zaman görülür.
Küçük ak gerdanlı ötleğen yazın Nallıhan Kuş Cenneti’ni ziyaret eder ve alanda ürediği tespit edilmiştir.
